Việt Nam có tàu sân bay không? Giải đáp chi tiết và góc nhìn tương lai

Tàu sân bay là biểu tượng sức mạnh quân sự, thể hiện năng lực kiểm soát biển xa và răn đe chiến lược. Tuy nhiên, việc sở hữu và vận hành loại tàu này đòi hỏi tiềm lực kinh tế, kỹ thuật và chiến lược quốc phòng đặc biệt. Vậy hiện nay Việt Nam có tàu sân bay không? Bài viết dưới đây Nextbrand sẽ giúp bạn giải đáp chi tiết về thắc mắc này

Tàu sân bay là gì?

Tàu sân bay (Aircraft Carrier) là loại tàu chiến lớn, có khả năng mang theo, phóng và thu hồi máy bay chiến đấu hoặc máy bay hỗ trợ tác chiến. Nó được ví như “căn cứ không quân di động trên biển”, giúp quốc gia sở hữu mở rộng phạm vi kiểm soát, tấn công và bảo vệ lợi ích ở xa bờ.

Tàu sân bay thường có boong phẳng rộng, nhà chứa máy bay, hệ thống phóng (CATOBAR, STOBAR hoặc EMALS), cùng hàng ngàn thủy thủ và phi công được huấn luyện chuyên sâu. Các quốc gia như Mỹ, Anh, Trung Quốc, Pháp hay Ấn Độ hiện đang sở hữu và vận hành nhiều lớp tàu sân bay. Các quốc gia này coi đây là công cụ chiến lược để thể hiện sức mạnh toàn cầu.

Việt Nam có tàu sân bay không? 

Việt Nam có tàu sân bay không? Tính đến nay, Việt Nam chưa sở hữu bất kỳ tàu sân bay nào. Lý do không chỉ nằm ở vấn đề kinh phí, mà còn xuất phát từ đặc điểm chiến lược, vị trí địa lý và định hướng quốc phòng của Việt Nam:

• Chi phí tàu sân bay quá lớn

Để sở hữu một tàu sân bay, chi phí đóng mới và vận hành là con số khổng lồ. Ví dụ, một tàu sân bay hạng nặng như lớp Nimitz của Mỹ có giá hơn 13 tỷ USD, chưa kể chi phí vận hành hàng năm, đội bay, vũ khí và hệ thống hậu cần. Ngay cả một tàu sân bay cỡ nhỏ cũng cần hàng tỷ USD để duy trì. 

Trong khi đó, ngân sách quốc phòng của Việt Nam được phân bổ hợp lý cho các nhu cầu phòng thủ ven biển, mua sắm tàu ngầm, tàu hộ vệ, radar, và hệ thống tên lửa phòng thủ. Đây đều là những yếu tố phù hợp hơn với điều kiện thực tế ở Việt Nam.

• Nhu cầu chiến lược không đòi hỏi tàu sân bay

Khác với các nước có tham vọng toàn cầu, chiến lược quốc phòng của Việt Nam tập trung vào bảo vệ vùng đặc quyền kinh tế (EEZ), thềm lục địa và lãnh hải trong Biển Đông. Với địa hình biển gần bờ và vùng tác chiến không quá xa đất liền, Việt Nam có thể dựa vào lực lượng không quân và hệ thống tên lửa phòng thủ ven bờ mà không cần tàu sân bay. Việc đầu tư vào tàu ngầm và tàu hộ vệ tên lửa hiện đại đem lại hiệu quả thực tế và chi phí hợp lý hơn.

• Năng lực công nghiệp và hậu cần chưa đủ

Đóng và vận hành tàu sân bay đòi hỏi cơ sở hạ tầng, cảng quân sự nước sâu, công nghệ sửa chữa đặc biệt và chuỗi cung ứng khổng lồ. Trong khi đó, Việt Nam hiện  chủ yếu ở mức tàu hộ vệ, tàu tuần tra và tàu vận tải quân sự.

• Yếu tố ngoại giao và cân bằng khu vực

Nếu Việt Nam sở hữu tàu sân bay, điều này có thể tạo nên làn sóng phản ứng mạnh trong khu vực, bởi tàu sân bay là biểu tượng cho sức mạnh tấn công xa bờ.

Chính sách quốc phòng Việt Nam hướng đến “tự vệ, không liên minh quân sự, không sử dụng vũ lực”. Vì vậy, việc sở hữu tàu sân bay có thể làm thay đổi “cán cân” khu vực và ảnh hưởng tới quan hệ ngoại giao.

Xem thêm: Sân bay quốc tế đầu tiên của Việt Nam ở đâu? Lịch sử hình thành và tên gọi ban đầu

Việt Nam có nên bổ sung tàu sân bay trong tương lai không?

Sau khi đã nắm rõ được Việt Nam có tàu sân bay không, nhiều người cũng thắc mắc về khả năng trang bị trong tương lai. Về mặt lý thuyết, việc sở hữu tàu sân bay mang lại nhiều lợi ích: nâng cao năng lực hiện diện trên biển, bảo vệ tuyến hàng hải, hỗ trợ cứu hộ, cứu nạn hoặc tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình quốc tế. Tuy nhiên, xét về tình hình kinh tế – quân sự hiện tại, việc này chưa thực sự cần thiết ở Việt Nam.

Thay vì đầu tư vào một tàu sân bay tốn kém, Việt Nam đang ưu tiên hiện đại hóa lực lượng hải quân theo hướng “thực chiến và phòng thủ hiệu quả”, bao gồm:

• Tăng số lượng tàu ngầm Kilo và tàu hộ vệ tên lửa Gepard.
• Phát triển hệ thống radar, giám sát hàng hải và phòng không tầm xa.
• Đầu tư vào tên lửa chống hạm ven bờ và UAV trinh sát tầm xa.
• Mở rộng hợp tác quốc tế, diễn tập và huấn luyện chung với các nước có hải quân mạnh.

Trong tương lai dài hạn (20-30 năm tới), nếu nền kinh tế phát triển mạnh mẽ, Việt Nam hoàn toàn có thể nghiên cứu tàu đổ bộ cỡ lớn hoặc tàu sân bay hạng nhẹ, có khả năng triển khai máy bay không người lái hoặc trực thăng vũ trang. Đây là những trang bị phù hợp với điều kiện và nhu cầu chiến lược khu vực của Việt Nam.

Chiến lược quốc phòng biển của Việt Nam trong tương lai

Chiến lược quốc phòng biển của Việt Nam trong tương lai được định hình trên nguyên tắc “phòng thủ chủ động”. Tức là lấy bảo vệ chủ quyền,  duy trì hòa bình và thúc đẩy hợp tác quốc tế làm trụ cột. Mục tiêu xuyên suốt là giữ vững môi trường ổn định để phát triển đất nước, đồng thời răn đe hiệu quả mọi hành động xâm phạm vùng biển, đảo của Tổ quốc:

• Hiện đại hóa lực lượng Hải quân và Cảnh sát biển

Việt Nam đang từng bước hiện đại hóa lực lượng Hải quân và Cảnh sát biển theo hướng tinh, gọn, mạnh. Trọng tâm là tăng cường năng lực tuần tra, giám sát và hỗ trợ ngư dân, đặc biệt tại các vùng đặc quyền kinh tế. Song song, lực lượng được nâng cao khả năng phản ứng nhanh trong các tình huống phức tạp trên biển, đảm bảo chủ quyền quốc gia được bảo vệ ở mọi cấp độ.

• Phát triển năng lực tác chiến dưới mặt nước

Một trong những hướng đi chiến lược là đầu tư cho lực lượng tàu ngầm hiện đại, đặc biệt là các tàu ngầm Kilo – “hố đen đại dương” có khả năng hoạt động bí mật và răn đe cao. Việc phát triển lực lượng này giúp Việt Nam bảo vệ chủ quyền biển đảo một cách linh hoạt và hiệu quả thay vì đầu tư tốn kém vào các loại vũ khí tấn công như tàu sân bay.

• Xây dựng hệ thống phòng thủ ven bờ và năng lực A2/AD (Chống tiếp cận/Chống xâm nhập)

Chiến lược phòng thủ ven bờ được tăng cường thông qua hệ thống radar, tên lửa bờ và phòng không tầm xa. Những thiết bị này cho phép kiểm soát chặt chẽ không phận và hải phận. Ngoài ra, mô hình A2/AD sẽ giúp Việt Nam tối ưu chi phí nhưng vẫn duy trì khả năng răn đe mạnh, phù hợp với điều kiện địa lý và nguồn lực quốc gia.

• Đẩy mạnh hợp tác quốc tế và hội nhập quốc phòng

Việt Nam ngày càng chủ động trong hợp tác quốc phòng, thể hiện qua việc đón tàu sân bay và tàu chiến của Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ… đến thăm các cảng chiến lược như Đà Nẵng, Cam Ranh. Thông qua các hoạt động giao lưu, huấn luyện chung và trao đổi kỹ thuật, Việt Nam học hỏi kinh nghiệm vận hành, quản lý và công nghệ quốc phòng tiên tiến, góp phần củng cố năng lực quốc phòng mà không cần sở hữu những phương tiện quá đắt đỏ.

Đọc thêm: Diện tích sân bay Tân Sơn Nhất hiện nay là bao nhiêu? Cập nhật số liệu mới nhất

Nội dung bài viết trên của Nextbrand đã giúp bạn cập nhật được thông tin Việt Nam có tàu sân bay không. Tàu sân bay là biểu tượng sức mạnh của các cường quốc hải quân, nhưng với Việt Nam, chiến lược quốc phòng biển ưu tiên phòng thủ chủ động và hợp tác quốc tế. Trong tương lai, dù chưa cần sở hữu tàu sân bay, Việt Nam vẫn đang từng bước hiện đại hóa lực lượng, đủ sức bảo vệ vững chắc chủ quyền và duy trì hòa bình trên biển .